VJEŠTAČKA INTELIGENCIJA I ODRŽAVANJE
Revija Društva održavalaca Slovenije – VZDRŽEVALEC , broj 207 – 208, januar – juni (17 – 28), Ljubljana, 2024. godine. ISSN 1318-2625
Hasan AVDIĆ 1)
Viktor JEMEC 2)
Alma AVDIĆ 3)
1) Ekspert za upravljanje i održavanje
tehničkih sistema, Banovići, BiH
2) Urednička revija Vzdrževalec, DVS
3) Direktorica postprodaje,
AC Grand Auto doo Tuzla, BiH
Sažetak:
Vještačka inteligencija se bavi razvojem kompjuterskih softvera koji mogu obavljati zadatke koji zahtijevaju inteligenciju, kao što su prepoznavanje slika, govora ili donošenje odluka na osnovu velike količine prikupljenih podataka.
Vještačka inteligencija koristi različite tehnike kao što su mašinsko učenje, duboko učenje, obrada prirodnog jezika i druge tehnologije kako bi omogućili programima da uče i donose zaključke iz podataka, a zatim primjenjuju svoje znanje u novim situacijama. Vještačka inteligencija koristi se u različitim oblastima, uključujući zdravstvo, finansije, transport, rudarstvo, održavanje i drugo, očekujemo da će biti sve prisutnija u našem svakodnevnom životu.
Sa druge strane, održavanje predstavlja kombinaciju svih tehničkih, administrativnih i upravljačkih radnji tokom životnog ciklusa tehničkog sistema sa ciljem da se zadrži ili vrati u stanje u kojem može da obavlja traženu funkciju (EN 13306).
Održavanje proizvodne opreme ima ključnu ulogu u osiguravanju kontinuiteta poslovanja i produktivnosti. Određivanje vremena implementacije i odgovarajući izbor obima aktivnosti neophodnih za održavanje su samo za rad opreme već i za efikasno planiranje potražnje za sopstvenim resursima za održavanje (rezervni dijelovi, ljudi, finansije).
Vještačka inteligencija je veliki potencijal za poboljšanje procesa održavanja. Njena upotreba može dovesti, između ostalog, do smanjenja troškova, povećanja produktivnosti opreme, smanjenja vremena potrebnog za održavanje i smanjenje dužine trajanja i frekvencije zastoja.
U ovom radu, slučaj primjene studija bit će prikazan praktičan primjer primjene vještačke inteligencije pri rješavanju problema u oblasti održavanja proizvodne opreme.
Ključne riječi : vještačka inteligencija, neuronske mreže, održavanje.
PRIMJENA VJEŠTAČKE INTELIGENCIJE U OBLASTI ODRŽAVANJA U RUDARSTVU
Revija Društva održavalaca Slovenije – VZDRŽEVALEC , broj 209 – 210, avgust – decembar (33 – 46), Ljubljana, 2024. godine. ISSN 1318-2625
Hasan AVDIĆ 1)
Viktor JEMEC 2)
Alma AVDIĆ 3)
1) Ekspert za upravljanje i održavanje
tehničkih sistema, Banovići, BiH
2) Urednička revija Vzdrževalec, DVS
3) Direktorica postprodaje,
AC Grand Auto doo Tuzla, BiH
Sažetak:
Prilikom eksploatacije mineralnih sirovina, rudnici koriste visoko produktivnu opremu. Zastoji u radu opreme dovode do zastoja u procesu proizvodnje, što izaziva izuzetno visoke direktne, a posebno indirektne troškove. Stoga je održavanje ove opreme potrebno posvetiti posebnu pažnju, sa ciljem smanjenja frekvencije i dužine trajanja zastoja.Održavanje se definiše kao kombinacija svih tehničkih, administrativnih i upravljačkih radova tokom životnog ciklusa tehničkog sistema, sa ciljem da se zadrži ili vrati u stanje u kojem može obavljati traženu funkciju (EN 13306).
Smanjenje frekvencije i dužine trajanja zastoja može se postići, primjenom odgovarajuće strategije održavanja. Strategija održavanja se odnosi na metodu upravljanja koja se koristi za postizanje ciljeva održavanja (EN 13306). Umjesto reaktivnog pristupa, nužno je primijeniti proaktivni pristup održavanju, što uključuje postepeno uvođenje prediktivnog održavanja uz primjenu vještačke inteligencije. Prediktivno održavanje se zasniva na analizi stanja opreme, koja se sprovodi nakon prognoze izvedenih iz ponovljenih analiza ili poznatih karakteristika, kao i procene značajnih parametara degradacije stavki (EN 13306).
Vještačka inteligencija (AI) se odnosi na simulaciju ljudske inteligencije u mašinama dizajniranim da misle i uče kao ljudi. Ovo uključuje sve od algoritama za mašinsko učenje koji analiziraju obrasce podataka do obrade prirodnog jezika koja omogućava računarima da razumeju i reaguju na ljudski jezik.
U ovom radu će se, primjenom studija slučaja, izvršiti analiza mogućnosti primjene vještačke inteligencije (AI) u održavanju u rudarstvu. Vještačka ineligencija nudi brojne prednosti koje mogu značajno unaprijediti proces održavanja i operativnu efikasnost u rudarskoj industriji.
Ključne riječi : vještačka inteligencija, održavanje, prediktivno održavanje, rudarstvo.
Poštovani prijatelji, najavljujem moj novi rad za BoK (BODY of KNOWLEDGE – EFNMS – European of National Maintenance Society) pod naslovom:
Ispitivanje bez razaranja (ultrazvučno ispitivanje, vrtložna struja, radiografija, itd.)
Hasan Avdić, vanr. prof
Mašinski fakultet Univerziteta u Tuzli, Bosna i Hercegovina
Ispitivanje bez razaranja su tehnike održavanja, dio održavanja temeljenog na stanju, koje se sastoje od mjerenja, posmatranja ili testiranja relevantnih karakteristika predmeta. Oni uključuju ultrazvučno ispitivanje, vrtložnu struju, radiografiju, gamagrafiju itd. i općenito dovode do nedostupnosti sredstava.